Οι 17 συστάσεις της Eurostat για την ΕΛΣΤΑΤ
20/07/23, 14:53
Η αξιολόγηση της λειτουργίας της ΕΛΣΤΑΤ από εξωτερικούς ελεγκτές, στο πλαίσιο του τρίτου γύρου της σχετικής διαδικασίας της Eurostat για όλες τις χώρες-μέλη, κατέληξε σε ένα θετικό συνολικά αποτέλεσμα που συνοδεύεται ωστόσο από μια σειρά παρατηρήσεων για την περαιτέρω βελτίωσή της.
Η αξιολόγηση έγινε από τέσσερις ειδικούς, από τους οποίους ο ένας στέλεχος της Eurostat, στο διάστημα 17-21 Οκτωβρίου 2022 και δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα, με την ανάρτησή της στην ιστοσελίδα της ΕΛΣΤΑΤ και της Eurostat.
«Η ομάδα ελέγχου επιβεβαίωσε σε συζητήσεις που είχε με εξωτερικούς παράγοντες και με πολλά παραδείγματα την ισχύ του θεσμικού περιβάλλοντος της ΕΛΣΤΑΤ και ιδιαίτερα την εμπιστοσύνη στην επαγγελματική ανεξαρτησία της, η οποία έχει ήδη τονισθεί επανειλημμένα από τη Συμβουλευτική Επιτροπή Καλής Πρακτικής», αναφέρει η έκθεση.
Σημειώνεται ακόμη η πρόοδος που έχει γίνει συνολικά από το Ελληνικό Στατιστικό Σύστημα –το οποίο περιλαμβάνει άλλους 22 οργανισμούς, από τους οποίους οι 10 είναι εθνικές Αρχές υπεύθυνες για την παραγωγή στοιχείων– στην εφαρμογή του Κώδικα Πρακτικής των Ευρωπαϊκών Στατιστικών (ES CoP), «με την ΕΛΣΤΑΤ να δείχνει υψηλό επίπεδο τήρησης του ES CoP».
Τα τελευταία χρόνια, αναφέρει η έκθεση, η ΕΛΣΤΑΤ έκανε σημαντική πρόοδο στον τομέα της επικοινωνίας, παρέχοντας μία αξιοσημείωτα πλούσια συλλογή στατιστικών στοιχείων, ενώ πέτυχε να διασφαλίσει την πρόσβαση σε έναν μεγάλο αριθμό στοιχείων από κρατικές υπηρεσίες με σχετικά μνημόνια συνεργασίας.
Οι 17 συστάσεις
Η ομάδα ελέγχου προχώρησε ωστόσο και σε 17 συνολικά συστάσεις για την περαιτέρω ενίσχυση της ΕΛΣΤΑΤ και του Ελληνικού Στατιστικού Συστήματος, μεταξύ των οποίων η ενίσχυση του προσωπικού και του τεχνολογικού μηχανισμού της ΕΛΣΤΑΤ.
Οι συστάσεις, που είναι ταξινομημένες σε πέντε μεγάλες κατηγορίες, είναι οι εξής:
1. Η ΕΛΣΤΑΤ πρέπει να ενισχύσει το Ελληνικό Στατιστικό Σύστημα, αναλαμβάνοντας τις αναγκαίες πρωτοβουλίες για να διασφαλίσει ότι όλες οι άλλες Εθνικές Αρχές συμμορφώνονται με τον Κώδικα Πρακτικής των Ευρωπαϊκών Στατιστικών με ουσιαστικό τρόπο.
2. Η ΕΛΣΤΑΤ και οι άλλες Εθνικές Αρχές που αξιολογούνται (το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης) πρέπει να ενισχύσουν περαιτέρω τη συνεργασία τους και η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να το επιτρέψει αυτό, με την καθιέρωση συστηματικών ανταλλαγών και εκπαίδευσης στην αντίστοιχη στατιστική παραγωγή τους, μεθόδους και ποιοτικά πρότυπα και να στηρίζει την ανάπτυξη αρμοδιοτήτων και δεξιοτήτων στις στατιστικές.
3. Οι αρμόδιες Αρχές πρέπει να δίνουν μεγαλύτερη έμφαση στην επιλογή των επικεφαλής για τη στατιστική των άλλων Εθνικών Αρχών στη στατιστική επάρκειά τους.
4. Οι άλλες Εθνικές Αρχές που εξετάστηκαν (ΥΠΑΑΤ, ΥΠΕΝ) πρέπει να τηρούν τον Κώδικα Πρακτικής (ES CoP).
5. Οι αρμόδιες Αρχές πρέπει να διασφαλίσουν ότι εφαρμόζονται οι κατάλληλοι μηχανισμοί, ώστε να υπάρχει διαβούλευση με την ΕΛΣΤΑΤ πολύ πριν από αλλαγές στις κρατικές πηγές δεδομένων.
6. Οι αρμόδιες Αρχές πρέπει να δίνουν έμφαση στη διαλειτουργικότητα των κρατικών στοιχείων και να τα κάνουν κατάλληλα για στατιστικούς σκοπούς.
7. Η ΕΛΣΤΑΤ πρέπει να υλοποιήσει κατά προτεραιότητα τον προβλεπόμενο εκσυγχρονισμό του τεχνολογικού πλαισίου της (ΙΤ) καθώς αυτός είναι απαραίτητος για τον νεωτερισμό, την αποδοτικότητα και τον εκσυγχρονισμό.
Η έκθεση αναφέρει σχετικά ότι ορισμένα στοιχεία του περιβάλλοντος ΙΤ της ΕΛΣΤΑΤ καθίστανται ξεπερασμένα και ανεπαρκή για την αντιμετώπιση των μελλοντικών προκλήσεων. «Η ΕΛΣΤΑΤ πρέπει να εκσυγχρονίσει το περιβάλλον ΙΤ και να το κάνει κατάλληλο για το μέλλον».
8. Η ΕΛΣΤΑΤ και οι άλλες Εθνικές Αρχές (ΥΠΕΝ, ΥΠΑΑΤ, Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης) πρέπει να υποβάλλουν συστηματικά το προσωπικό τους σε στοχευμένες εκπαιδευτικές και επιστημονικές ανταλλαγές σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.
9. Η ΕΛΣΤΑΤ πρέπει να αναπτύξει μία μακροπρόθεσμη στρατηγική ανθρώπινων πόρων για να εγγυηθεί ότι αυτοί είναι διαθέσιμοι και επαρκείς όσον αφορά την εξειδίκευση και τις δεξιότητες.
Η έκθεση σημειώνει ότι η δυνατότητα της ΕΛΣΤΑΤ να αναπτύξει μία στρατηγική για το προσωπικό της εξαρτάται εν μέρει από το νομικό πλαίσιο για τις προσλήψεις, το οποίο μπορεί να περιορίσει την ικανότητά της να προσαρμοστεί γρήγορα στις αναδυόμενες ανάγκες. Την περίοδο της αξιολόγησης, περίπου το 10% των θέσεων προσωπικού της ΕΛΣΤΑΤ είχε αναγγελθεί δημοσίως και η υπηρεσία ανέμενε ότι θα αργούσαν μάλλον πολύ οι προσλήψεις.
10. Οι αρμόδιες Αρχές πρέπει να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα για να διασφαλίσουν ότι το προσωπικό που προορίζεται για την ΕΛΣΤΑΤ θα είναι έγκαιρα διαθέσιμο και με πιο ελαστικούς όρους για να εξασφαλισθεί η διαθεσιμότητα και επάρκεια όσον αφορά τα προσόντα και τις δεξιότητες.
11. Η ΕΛΣΤΑΤ πρέπει να εξετάσει τη μετατόπιση της οργάνωσής της προς ένα πιο ολοκληρωμένο σύστημα, δίνοντας έμφαση σε τυποποιημένα προγράμματα, διαδικασίες, λύσεις και εργαλεία.
12. Η ΕΛΣΤΑΤ πρέπει να ενισχύσει την ποιότητα των διαδικασιών ελέγχου, επεκτείνοντας τη συστηματική αξιολόγηση των διαδικασιών και της ποιότητας παραγωγής στοιχείων.
13. Η ΕΛΣΤΑΤ πρέπει να αναπτύξει μία περιεκτική μακροπρόθεσμη στρατηγική εκδόσεων στοιχείων και ένα πολυετές σχέδιο δράσης για τον εκσυγχρονισμό των διαύλων επικοινωνίας, για να ικανοποιεί τις ανάγκες των χρηστών και να προσαρμόζεται στην ευρωπαϊκή πρακτική.
14. Η ΕΛΣΤΑΤ πρέπει να εξασφαλίσει ότι θα είναι δυνατή η πρόσβαση στα microdata που διαθέτει το Ελληνικό Στατιστικό Σύστημα.
15. Η ΕΛΣΤΑΤ και οι άλλες εξεταζόμενες εθνικές Αρχές πρέπει να ενισχύσουν τις ποιοτικές εκθέσεις τους για τους χρήστες.
16. Η ΕΛΣΤΑΤ πρέπει να συνεχίσει να επενδύει στην ανάπτυξη και έκδοση πειραματικών στατιστικών για να επιταχυνθεί η παράδοση νεωτεριστικής στατιστικής πληροφόρησης.
17. Ο επικεφαλής του Συμβουλευτικής Επιτροπής του Ελληνικού Στατιστικού Συστήματος, σε διαβούλευση με την ΕΛΣΤΑΤ, πρέπει να αξιολογεί την πρακτική λειτουργία της Επιτροπής.
