Συντάξεις: Οι κερδισμένοι από τις αυξήσεις - Αγώνας δρόμου για ταχύτερη καταβολή
22/11/22, 13:56
Με υπουργική απόφαση του Κωστή Χατζηδάκη που θα πρέπει να εκδοθεί έως το τέλος του χρόνου θα ορίζεται ότι η αύξηση του 7.75% στις συντάξεις από την πρωτομηνιά του 2023 θα καταβληθεί στο τέλος Ιανουαρίου με τις συντάξεις του Φεβρουαρίου, με τη συνολική δαπάνη να ανέρχεται σε 900 εκ ευρώ.
Ωστόσο, υπάρχει η πρόθεση οι αυξήσεις να ενσωματωθούν νωρίτερα στις συντάξεις. Έτσι προς την κατεύθυνση αυτή, εισήχθη σχετική ρύθμιση στο νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων για τον «εξορθολογισμό της ασφαλιστικής νομοθεσίας, την ενίσχυση ευάλωτων κοινωνικών ομάδων και άλλες διατάξεις», που κατατέθηκε στη Βουλή, η οποία ορίζει ότι ο χρόνος καταβολής των ποσών που θα προκύψουν από το «ξεπάγωμα» των συντάξεων την 1η Ιανουαρίου 2023 θα επιταχυνθεί και, στο πλαίσιο αυτό, αναμένεται να εκδοθεί, πριν από τις 31 Δεκεμβρίου 2022, η Κοινή Υπουργική Απόφαση για το ποσοστό αύξησης των συντάξεων.
Υπενθυμίζουμε ότι με βάση τα μεγέθη του κρατικού προυπολογισμού ο οποίος κατατέθηκε χθες (9.9% πληθωρισμός, 5.6% ΑΕΠ για το τρέχον έτος) η αύξηση θα ανέλθει στο 7.75% καθώς οι αυξήσεις υπολογίζονται με βάση το άθροισμα του 50% της μεταβολής του ΑΕΠ και του 50% της μεταβολής του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (τιμάριθμος).
Επομένως η μέση σύνταξη του ΕΦΚΑ που ανέρχεται σε 750 ευρώ, από την 1/1/2023 θα διαμορφωθεί στα 808 ευρώ (+58 ευρώ).
Η διαμόρφωση των συντάξεων
Οι αυξήσεις υπολογίζονται και στην εθνική και στην ανταποδοτική σύνταξη. Δηλαδή στο εν λόγω παράδειγμα υποθέτουμε ότι η εθνική σύνταξη είναι 384 ευρώ για τουλάχιστον 20 χρόνια ασφάλισης και η ανταποδοτική 366 ευρώ. Η εθνική θα αυξηθεί κατά 7.75% (+29.76) και θα ανέλθει στα 413,76 ευρώ και η ανταποδοτική επίσης κατά 7,75% ( +28.3) και θα ανέλθει σε 394,3, σύνολο 808 ευρώ.
Λόγω της αύξησης εκτός από την εθνική σύνταξη θα αναπροσαρμοστούν η προσωρινή σύνταξη, η αναπηρική σύνταξη και οι συντάξεις χηρείας.
Αυτό σημαίνει ότι 7,75% θα λάβουν οι δικαιούχοι αναπηρικής σύνταξης με ποσοστό αναπηρίας πάνω από 80%.
Όσοι έχουν ποσοστό αναπηρίας από 67% έως 79,99% θα λαμβάνουν 310 ευρώ (το 75%) της εθνικής από 288 ευρώ σήμερα.
Αντίστοιχα οι συντάξεις χηρείας δεν μπορούν να υπολείπονται της εθνικής σύνταξης, άρα με βάση το παράδειγμα μας, κι εδώ αυξάνονται στα 413.76 ευρώ. Αν ο χρόνος ασφάλισης του θανόντος ήταν μικρότερος των 20 ετών, τότε τα 413 ευρώ μειώνονται κατά 1,25% για κάθε έτος ασφάλισης που υπολείπεται μέχρι τη συμπλήρωση της 20ετίας.
Για χρόνο ασφάλισης μικρότερο των 15 ετών, το ποσό που δικαιούται ο επιζών ή και ο διαζευγμένος σύζυγος δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού των 345 ευρώ (της μικρής εθνικής) η οποία θα αυξηθεί στα 371.7 ευρώ.
Ταυτόχρονα στο ίδιο ύψος με την εθνική σύνταξη θα αναπροσαρμοστούν οι προσωρινές συντάξεις και οι συντάξεις των ομογενών οι οποίες απονέμονται σε όσους έχουν 30 έτη μόνιμης και νόμιμης παραμονής στη χώρα αρχής γενομένης από το 1992.
Επιδόματα και προσωπική διαφορά
Αντίστοιχα με το ύψος της μικρής εθνικής σύνταξης θα αναπροσαρμοστούν τα επιδόματα που λαμβάνουν οι ανασφάλιστοι υπερήλικες καθώς και τα πλαφόν στις συντάξεις.
Ο νόμος προβλέπει ότι το συνολικό ακαθάριστο ποσό μιας μηνιαίας κύριας σύνταξης ή περισσότερων της μίας σύνταξης λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου δεν μπορεί να υπερβαίνει το 12πλάσιο της εθνικής σύνταξης με 20 έτη ασφάλισης. Επομένως το νέο πλαφόν θα ανέβει από τις 4.608 ευρώ στις 4.965 ευρώ.
Σημειώνουμε επίσης ότι σε όσο μεγαλύτερο ύψος «κλειδώσουν» οι αυξήσεις του 2023, τόσο περισσότεροι θα είναι οι αποδέκτες γιατί ο λογιστικός συμψηφισμός θα φέρει σημαντικότερη απομείωση της λεγόμενης προσωπικής διαφοράς.
Τις επόμενες ημέρες, ίσως και αύριο, ο ΕΦΚΑ θα επικαιροποιήσει το πλήθος των δικαιούχων με βάσει τα καινούργια δεδομένα.
Πέντε κατηγορίες συνταξιούχων
Η ανάλυση του ΕΦΚΑ μέχρι τώρα δείχνει ότι από τα 2.4 εκατ. των συνταξιούχων, οι 931.631 διατηρούν μεγάλη προσωπική διαφορά. Από αυτούς μέσω των λογιστικών συμψηφισμών το 88% θα πάρουν αυξήσεις ενώ οι υπόλοιποι θα δουν μείωση της προσωπικής τους διαφοράς προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος για αυξήσεις στην τσέπη τα επόμενα χρόνια.
Με βάση αυτά τα δεδομένα διαμορφώνονται πέντε κατηγορίες συνταξιούχων όσον αφορά στις πηγές ενίσχυσής τους:
1. Αύξηση έως 7.75% θα πάρουν πάνω από 1,7 εκ. συνταξιούχοι. Το 80-% -85% % θα πάρει ακέραια την αύξηση του 7,75% ενώ ένα 15% θα πάρει μικρότερη αύξηση η οποία σύμφωνα με πηγές του ΕΦΚΑ δε θα είναι μικρότερη από 6.5% αναλόγως του ύψους της προσωπικής τους διαφοράς.
2. Όφελος από την κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης θα έχουν 841.717 συνταξιούχοι θα. Το κέρδος ανέρχεται μεσοσταθμικά σε 120 ευρώ το χρόνο. Σημειώνουμε ότι από το πλήθος των κερδισμένων από την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης, οι 525.456 είναι συνταξιούχοι που διατηρούν μεγάλη προσωπική διαφορά.
3. Μόνο την ενίσχυση των 250 ευρώ θα λάβουν περίπου στις 20 Δεκεμβρίου 265.367 συνταξιούχοι.
4. Την τέταρτη δόση της αύξησης που απορρέει από το νόμο Βρούτση θα λάβουν τέλος Δεκεμβρίου, με τη σύνταξη του Ιανουαρίου 222.570 συνταξιούχοι με ασφαλιστικό βίο πάνω από 30 χρόνια.
5. Οι «χαμένοι» των ενισχύσεων είναι 140.000 συνταξιούχοι οι οποίοι δε θα λάβουν χρήματα από καμία πηγή.
Μιλώντας στη Βουλή ο υπουργός εργασίας Κωστής Χατζηδάκης επισήμανε για τις αυξήσεις «οι οριζόντιες αυξήσεις που θα καταβληθούν στους συνταξιούχους θα είναι 7,75%, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του προϋπολογισμού.
Όπως όμως είπε, η αύξηση αυτή πρέπει να ειδωθεί σε συνδυασμό με την έκτακτη οικονομική ενίσχυση των 250 ευρώ που θα δοθεί έως τις 20 Δεκεμβρίου σε μεγάλη κατηγορία συνταξιούχων, την κατάργηση -μετά από αρκετά χρόνια- της έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης για τους συνταξιούχους και την τέταρτη δόση επανυπολογισμού αναδρομικών του νόμου Βρούτση.
Όπως εξήγησε, «με βάση τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας, τουλάχιστον το 50% των συνταξιούχων θα συνδυάσει τουλάχιστον δύο από τις αυξήσεις στις οποίες αναφέρθηκα. Διότι ειπώθηκε "μα φτάνει η οριζόντια αύξηση;"».
Ο κ. Χατζηδάκης κατέληξε λέγοντας: «Επίσης, ένας στους δύο συνταξιούχους θα πάρει τουλάχιστον μία επιπλέον σύνταξη. Ορισμένοι από αυτούς θα πάρουν και περισσότερο με τον συνδυασμό των μέτρων. Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία το 88%-90% των συνταξιούχων που έχουν προσωπική διαφορά θα δουν κι αυτοί, με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο αύξηση του εισοδήματός τους».
