Η Έλλειψη Μικροεπεξεργαστών ( chips ) απειλεί την Παγκόσμια Βιομηχανία ...και την καθημερινότητα μας
11/05/21, 13:03
Του Νίκου Μπάρδη
Αν και δεν το παραδέχονται, η Sony και η Microsoft έχουν εξειδίκευση, στο να διαχειρίζονται τις οποιεσδήποτε ελλείψεις της αλυσίδας παραγωγής των προϊόντων τους.
Σε κάθε καινούργιο προϊόν, όπως οι κονσόλες των βιντεοπαιχνιδιών, διοχετεύουν στην αγορά ένα περιορισμένο αριθμό, για να διεγείρουν περισσότερο την αδημονία των πελατών τους. Μια, λίγο διεστραμμένη, μέθοδος marketing, η οποία μέχρι τώρα, τους έχει δικαιώσει.
Ωστόσο, πέρσι , η έλλειψη των PlayStation 5 και των Xbox Séries, δεν ήταν αποτέλεσμα αυτής της στρατηγικής. Αν οι πελάτες δεν τα εύρισκαν στα καταστήματα, ήταν λόγω της έλλειψης Μικροεπεξεργαστών ( chips ) απαραίτητων για την κατασκευή τους !
Ο κύριος προμηθευτής των δυο εταιρειών η Αμερικανική AMD, δεν υπολόγισε σωστά τις ανάγκες της αγοράς, με αποτέλεσμα να δυσκολέψει την παραγωγή τους, μια κατάσταση που εξακολουθεί να ισχύει. ‘’ Η κατάσταση προβλέπεται να βελτιωθεί στο δεύτερο εξάμηνο του 2021, αλλά δεν έχουμε την μαγική ράβδο, για να την αλλάξουμε άμεσα ‘’, δήλωσε τον Φεβρουάριο ο Jim Ryan, Διευθυντής των Video Games της Sony.
Πράγματι, ούτε με μαγικές ικανότητες δεν θα μπορούσε να αλλάξει τα δεδομένα, γιατί η ζήτηση των chips είναι τεράστια !
Αυτό ισχύει για τα ηλεκτρονικά προϊόντα της ευρείας κατανάλωσης ( κονσόλες κλπ ), αλλά επίσης για τις τηλεπικοινωνίες ή ακόμα την αυτοκινητοβιομηχανία, όλοι μεγάλοι καταναλωτές των chips, η έλλειψη των οποίων δυσκολεύει την παραγωγή των προϊόντων τους.
Η υγειονομική κρίση, με την γενίκευση της τηλεργασίας και την ανάγκη περισσότερων υπολογιστών, χειροτέρεψε την κατάσταση. Το 2020, πωλήθηκαν 275 εκατομμύρια PC παγκοσμίως, ρεκόρ των τελευταίων δέκα ετών.
Οι εταιρείες επένδυσαν μαζικά σε εργαλεία και εγκαταστάσεις, που διευκολύνουν την τηλεργασία, η οποία δημιούργησε και αλλές ανάγκες, όπως κάσκες ή ακόμα ακουστικά για τα κινητά τηλέφωνα ( smartphones ), των οποίων οι πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 124% σε ένα χρόνο !
Αυτή η τάση, αφορά επίσης τα ηλεκτρονικά ιατρικά εργαλεία, των οποίων οι πωλήσεις αυξήθηκαν αστρονομικά. Το 2020 οι πωλήσεις έφθασαν τα 69 δις δολάρια, σχεδόν 20% περισσότερες από το προηγούμενο έτος.
Μια πραγματική επιδρομή, η οποία έκανε εντονότερη την ανάγκη των chips.
Σε αυτήν την δυσκολία, πρέπει να προστεθεί άλλο ένα φαινόμενο, περισσότερο γεωπολιτικό παρά εμπορικό : ο πόλεμος των Μικροεπεξεργαστών που κύρηξε ο Donald Trump στην Κίνα, η οποία έχει μεγάλες φιλοδοξίες στον τομέα της ηλεκτρονικής τεχνολογίας.
Όμως δυστυχώς για αυτούς, οι Κινέζοι έχουν σημαντική καθυστέρηση στον τομέα της κατασκευής των chips και έτσι δυσκολεύονται να ανταποκριθούν, τόσο στην τεράστια ζήτηση της εγχώριας αγοράς τους, όσο και στις εξαγωγές. Το ισοζύγιο πληρωμών για την Κίνα, στον τομέα των Μικροεπεξεργαστών είναι εντυπωσιακά αρνητικό, αφού υπολογίζεται στα - 200 δις δολάρια ετησίως !
Για να δυσκολέψει ακόμα περαιτέρω τον XI Jinping, αλλά και για προφανείς λόγους εθνικής ασφαλείας των ΗΠΑ, o Trump θέσπισε μια μαύρη λίστα Κινεζικών εταιρειών στον τομέα της τηλεπικοινωνιών, στις οποίες απαγόρευσε τις συναλλαγές με Αμερικανικές εταιρείες. Η απαγόρευση, αφορά κυρίως την Huawei και την ZTE, οι οποίες δεν μπορούν να προμηθεύονται τα chips από τις Intel, AMD ή την Xilinx ( η οποία εφοδιάζει τα μαχητικά αεροσκάφη F-35, καθώς και τους δορυφόρους ).
Τον περασμένο Μάιο το Υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ προσθέτοντας μια ακόμα δυσκολία, εμπόδισε στην Huawei οποιαδήποτε προσπάθεια προμήθειας των υλικών αυτών από τρίτους : απαγόρευσε την πώληση στην Κίνα, με τον ένα ή άλλο τρόπο, προϊόντων που κατασκευάζονται με Αμερικανική τεχνολογία, σε χώρες του εξωτερικού.
Το βέτο εφαρμόσθηκε μάλιστα στα προϊόντα της TSMC ( Taïwan Semiconductor Manufacturing Company), παγκόσμιος leader κατασκευής Μικροεπεξεργαστών, της οποίας μέχρι την απαγόρευση, η Huawei ήταν ένας σημαντικός πελάτης.
Έχοντας προβλέψει αυτόν τον κίνδυνο και για να αποφύγει το άδειασμα των αποθηκων της , η Huawei ( Νο 1 παγκοσμίως στα smartphones και Νο 2 στα γενικά προϊόντα τηλεπικοινωνίας ), προμηθεύτηκε μαζικά αστρονομικές ποσότητες chips, ακολουθούμενη σε αυτό από τους κινέζους ανταγωνιστές της, οι οποίοι την μιμήθηκαν.
Έτσι ‘’ στέγνωσαν ‘’ περαιτέρω την αγορά, δημιουργώντας παράπλευρες απώλειες, κυρίως στους κατασκευαστές αυτοκινήτων.
Γεννάται το ερώτημα γιατί με τέτοια προβλήματα, οι βιομηχανίες των chips δεν επιτάχυναν την κατασκευή στα εργοστάσια τους.
Πολύ απλά, διότι η οργάνωση αυτού του τομέα σε παγκόσμιο επίπεδο, δεν το επιτρέπει. Λίγες, αλλά τεράστιες, εταιρείες ελέγχουν την κατάσταση : Αυτές που εξειδικεύονται στην παραγωγή chips και σε πλακέτες τυπωμένων κυκλωμάτων, σύμφωνα με τα σχέδια των γραφείων μελετών των πελατών τους.
Η TSMC κυριαρχεί σε αυτήν την δραστηριότητα με 60% των πωλήσεων παγκοσμίως, μπροστά από την Κορεατική Samsung και την Αμερικάνικη Intel.
Από αυτούς προμηθεύονται τα chips, οι μεγάλοι της βιομηχανίας των Μικροεπεξεργαστών ( Qualcomm, Nvidia, Broadcom και AMD ).
Αυτές οι αποκαλούμενες ‘’ fabless ‘’ ( χωρίς κατασκευαστικές μονάδες ) εταιρείες, έχουν ως στρατηγική , να μην κατασκευάζουν chips, αλλά να επικεντρώνονται στον σχεδιασμό τους ( με τα γραφεία μελετών τους ), καθώς και στις πωλήσεις των τελικών προϊόντων τους.
Το πρόβλημα παρουσιάζεται έντονα, σε δύσκολους καιρούς όπως τώρα.
Η TSMC αν και έχει τα τελειότερα και τα πλέον εξεζητημένα μηχανήματα παραγωγής, δεν δύναται να ικανοποιήσει την ζήτηση, εφόσον όλες οι γραμμές παραγωγής είναι στο κόκκινο.
Έτσι περί το τέλος του 2020, οι αυτοκινητοβιομηχανίες παγιδεύτηκαν.
Διότι τα αυτιοκινητα μας, έχουν όλο και περισσότερα chips.
Εκτιμάται ότι κάθε όχημα έχει chips αξίας 400 -500 δολαρίων ( ηλεκτροδότηση, ψυχαγωγία, GPS, ABS ). Η TSMC κατασκευάζει το 70% των μικρό-ελεγκτών της οδήγησης και των ΑBS.
Από πέρσι το καλοκαίρι, με την έξαρση των πωλήσεων αυτοκινήτων, οι κατασκευαστές, όπως οι Ford, GM, Stellantis ( πρώην Fiat-Chrysler ), Toyota, Honda, ακόμα και η Tesla, αισθάνθηκαν τις ελλείψεις των chips.
Όπως επίσης και οι ευρωπαίοι Volkswagen ( το εργοστάσιο του Wolfsburg παρέλυσε ), Audi, Daimler, Renault, PSA ( Peugeot-Citroën ).
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις στο πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, η έλλειψη των chips, εμπόδισε την κατασκευή 850 000 με 1 εκατομμύριο αυτοκινήτων !
Σε αυτό συντέλεσε και η προτίμηση των TSMC και Σια, να προμηθεύσουν κατά προτεραιότητα την τηλεφωνία σε βάρος της αυτοκινητοβιομηχανίας, απλά γιατί είναι περισσότερο κερδοφόρες.
Οι περιπέτειες των τελευταίων μηνών, χτύπησαν συναγερμό στις πολιτικές ηγεσίες των ΗΠΑ και της Ευρώπης : φάνηκε καθαρά η ανάγκη απεξάρτησης από τις Ασιατικές αγορές των chips.
Για τους Ευρωπαίους, οι οποίοι έχουν καθυστερήσει σε αυτόν τον τομέα, χρειάζεται προσοχή, για μα μην περάσουν από την Ασιατική στην Αμερικανική εξάρτηση.
Πριν την αναχώρηση του από τον Λευκό Οίκο, ο Donald Trump πίεσε πολύ τους Ταϊβανέζους της TSMC, για να εγκαταστήσουν ένα υπερσύγχρονο εργοστάσιο στην Αριζόνα των ΗΠΑ και αυτοί δεν τον απογοήτευσαν.
Προγραμματίζουν να δημιουργήσουν μια Υπερβιομηχανία Μικροεπεξεργαστών, επενδύοντας 35 δις δολάρια ( !!! ), ενώ το μέσο κόστος για τέτοιες εγκαταστάσεις είναι 12-15 δις δολάρια.
Δεν το κάνουν από αγάπη στους Αμερικανούς, αλλά διότι ο ηλεκτρονικός τομέας για το ευρύ κοινό στις ΗΠΑ είναι σταθερότατος, ενώ εκεί βρίσκονται και οι περισσότερες fabless όπως αναφέραμε !
Η Ευρώπη δεν έχει τα ίδια ατού : Το μέγεθος της ηλεκτρονικής βιομηχανίας συρρικνώθηκε τα τελευταία δέκα χρόνια στον τομέα των chips, όπου ελέγχει μόλις το 10% της παγκόσμιας αγοράς.
Η Γηραιά Ήπειρος έχει κάποιες εξαιρετικές επιχειρήσεις, όπως την Γάλλο-Ιταλική STMicroelectronics, την Γερμανική Infineon, τις Ολλανδικές NXP και ASML. Η τελευταία μάλιστα, ως ο παγκόσμιος leader των λιθογραφικών μηχανών ultra-violet, οι οποίες χρησιμοποιούνται για την κατασκευή των chips, πουλάει ( αρκετά ακριβά ) στην TSMC.
Στην Ευρώπη, βρίσκονται επίσης ερευνητικά εργαστήρια διεθνούς φήμης σε αυτόν τον τομέα, όπως το CEA-Leti στην Γαλλία, το Imec στην Ολλανδία, το Fraunhofer στην Γερμανία.
Βασιζόμενη σε αυτές τις εταιρείες αιχμής, η ΕΕ και ο αρμόδιος Κομισάριος για την Εσωτερική Αγορά και την Ψηφιακή Διακυβέρνηση, Thierry Breton, σχεδιάζουν να ενισχύσουν και να αναπτύξουν τον τομέα κατασκευής Μικροεπεξεργαστών.
Δεκαοχτώ χώρες της ΕΕ υπέγραψαν την σχετική συμφωνία, για την υλοποίηση αυτού του εγχειρήματος, στις αρχές του χρόνου.
Ο Πόλεμος των chips μόλις ξεκίνησε !
